 |
| Irudia: Berria |
Kanporatze arriskuan da 26 urteko gaztea, eta jaioterrian hamalau urteko espetxe zigorra beteko luke, homosexualitatea delitu baita han. Frantziak asiloa ukatu dio, eta Estrasburgoren ebazpenaren zain dago.
Maite Asensio Lozano | Berria, 2015-08-18
http://www.berria.eus/paperekoa/1814/004/001/2015-08-18/nigerian_lesbiana_izatea_hilgarria_da.htm
Bizitza asko aldatu zaio Elita Edehi hilabete gutxian. Zehazki, apirilaren 30ean Enuguko (Nigeria) etxean auzoko batzuek haren bikotekide Mary hil zutenetik. Lesbiana izatea delitu baita han; haiekin bizi ziren beste bi emakumeak hamalau urteko espetxe zigorra betetzen ari dira. Hain justu, hori izango da Edehen etorkizuna, Frantziak asiloa ukatu ondotik, Estrasburgoko Giza Eskubideen Auzitegiak ez badu babesten. Aldaketa horiek eragindako «nahasmenetik» mintzatu da BERRIArekin, Hendaiako atxikitze zentrotik.
Frantziak asilo estatutua ukatu zizun ostiralean. Espero al zenuen?
Ez, ez nuen espero. Ihes egitea eta Frantziara heltzea lortu ondoren, itxaropena banuen lagunduko eta babestuko nindutela. Uste nuen pasatu dudan guztia kontuan hartuko zutela, eta haientzat nahikoa izango zela asiloa emateko. Bizitza osoan oso baztertua sentitu naiz, eta oso gogorra izan da; handik bizirik atera ostean Frantzian ere baztertua izatea izugarria da niretzat.
Zergatik ukatu dizute babesa? Ez dute sinetsi lesbiana zarela?
Ez dakit zein den arrazoia. Ezingo nuke esan.
Joan den astean Tolosan (Okzitania) izan zinen, OPFRA Iheslari eta Aberrigabeak Babesteko Frantziako Erakundeko ordezkarien aurrean deklaratzen, bideo konferentzia bidez. Abokaturik izan al zenuen?
Ez. Bakarrik egon nintzen.
Zergatik ez, abokatua edukitzeko eskubidea baldin bazenuen?
[Etorkinen eskubideen aldeko elkarte] Cimadeko kideek abokatu bat eskatu zuten, baina erantzun zieten berandu zela; berez, haiek ere ez ziguten garaiz bidali dokumentazioa.
Itzulpenik izan al zenuen?
Bai.
Nolakoa izan zen bideo konferentzia?
Galderak egin zizkidaten, eta nik erantzun. Ahalik eta ondoen azaldu nien gertatua, baina oso zaila da halako zerbait bideo konferentzia bidez egitea, aurrez aurreko traturik gabe. Oso arrotza egin zitzaidan [OPFRAko] hirurak telebistan bezala ikustea. Ez nintzen aske sentitu, ezta eroso ere.
2007. urtean, Nigeriak sexu berekoen ezkontzak debekatu zituen. Homosexualitatea legez kanpokoa da, baina, horrez gain, sozialki zigortuta al dago?
Bai, oso: homosexualitatea ez dago inola ere onartua Nigeriako kulturan. Abominazio bat bezalakoa da, krimen bat: ez zara askea nahi duzun modukoa izateko, lesbiana izateko. Nigerian, lesbiana bazara, jendeak hil zaitzake, eta ez da ezer pasatuko, lesbianak deabrutzat dituztelako. Legez ere ez dago onartuta: espetxera bidaltzen zaituzte. Eta oso baldintza okerrak dituzte hango kartzelek: tratu txarrak, torturak...
Hortaz, kalean erabat ikusezina da homosexualitatea?
Kalean bikotekidearekin ibil zaitezke, baina ezin duzu besarkatu; sexu berekoen arteko maitasun adierazpenak erabat saihestu behar dira; bestela, susmoak eragingo dituzte. Eta egiaz homosexuala bazara, kartzelatzen zaituzte, edo hiltzen. Gay edo lesbiana izatea hilgarria da Nigerian.
Zure bikotekidea, Mary, hil egin zuten auzotar batzuek. Epaitu al dituzte? Zigorrik jasoko al dute?
Ezin dituzte epaitu. Nigerian ezinezkoa da, erabat! Areago: gauza on bat egin izan balute bezala tratatzen dituzte, eurentzat lesbianak gaizkia garelako; euren herria zikintzen dugula uste dute. Poliziak ezin du ezer egin haien aurka; aldiz, guri egiten digute kontra: egunero jazartzen zaizkigu. Egoera lazgarria da.
Mary hil zutenean hasi zen zure ihesa. Nola lortu zenuen Nigeriatik ateratzea?
Egun hartan, gizonezko adiskide baten etxera joan nintzen. Lesbiana naizenik ere ez zekien; beraz, dena azaldu behar izan nion. Beste batek kalera bidaliko nindukeen, baina hura atsegina izan zen, harrituta egon arren: beste begi batzuekin begiratzen zidan. Biharamunean, diru pixka bat utzi zidan, eta Enugutik Lagosera joan nintzen. Han, Ekuatore Gineako lagun batekin geratu nintzen, eta ahalik eta urrunen joateko aholkatu zidan. Nire bizia arriskuan zegoen, Polizia bila nuelako; Afrikako ia edozein lekutan antzera ibiliko nintzateke. Haren herrira joan nintzen, handik hartzeko AEBetarako hegazkina. Lehenago, ez nuen sekula pentsatu nire herrialdetik ateratzea: bizitza ona nuen, erosoa.
AEBetan sartzerik ez zenuen izan, ordea.
Ez neukalako hotel erreserbarik. Eta Frantziara itzuli nintzen. Espero nuen hemen laguntza jasotzea, nire bizia arriskuan dagoelako; oso baldintza txarretan nago: bizitza guztia galdu dut; baztertua sentitzen naiz, abandonatua.
AEBetan eman al zenien zure egoeraren berri?
Aukerarik ere ez zidaten eman. Berehala itzularazi ninduten. Parisko aireportuan, berriz, poliziek atxikitze zentro batera eraman ninduten. Baina epaileak aske utzi ninduen, zazpi egunetan Frantziako lurraldetik alde egiteko baldintzarekin; epe hori jasotzen zuen agiri bat eman zidan: Poliziak ez zuen ni kontrolatzeko eskubiderik, baina laugarren egunean atxilotu ninduten, Hendaian, Espainiarako trena hartzera nindoala, han asiloa eskatzeko. Papera erakutsi arren, atxikitze zentrora eraman ninduten.
Atxiloketa legez kanpokoa izan da?
Bai. Zentroan esan zidaten Parisko aireportuan Frantzia uzteko bisa bat eskatu behar nuela, baina aireportuan ez zidaten halakorik azaldu. Esan izan balidate, egingo nukeen; Frantziako legeak errespetatu nahi nituen. Baina bisarik gabe ere, nire agiriak beste hiru egunez Frantzian egoteko baimena ematen zidanez, aske utzi behar ninduten, bisaren bila Parisera joan ahal izateko.
Estrasburgoko Auzitegiak zure alde egingo duela uste duzu?
Ez dakit. Ez dakit zer pentsatu.
Pentsatu al duzu Europako beste herri batean asiloa eskatzea?
Oraintxe bertan ez daukat pentsatzeko indarrik.
Nigeriara itzultzen bazara, epaituko al zaituzte?
Bai. Orain ofentsa bikoitza daukat Nigerian: ihes egin nuen; geratu izan banintz, espetxeratuko ninduketen. Baina ihes egin izanak eta Polizia nire bila aritzeak hiltzeko arrisku handiagoan jarri nau. Nire bizitzaren amaiera da, eta 26 urte baino ez dauzkat: ez dut ia ezer egin bizitzan, eta horrela hilko naiz. Ez da bidezkoa.
Frantziak asilo estatutua ukatu zizun ostiralean. Espero al zenuen?
Ez, ez nuen espero. Ihes egitea eta Frantziara heltzea lortu ondoren, itxaropena banuen lagunduko eta babestuko nindutela. Uste nuen pasatu dudan guztia kontuan hartuko zutela, eta haientzat nahikoa izango zela asiloa emateko. Bizitza osoan oso baztertua sentitu naiz, eta oso gogorra izan da; handik bizirik atera ostean Frantzian ere baztertua izatea izugarria da niretzat.
Zergatik ukatu dizute babesa? Ez dute sinetsi lesbiana zarela?
Ez dakit zein den arrazoia. Ezingo nuke esan.
Joan den astean Tolosan (Okzitania) izan zinen, OPFRA Iheslari eta Aberrigabeak Babesteko Frantziako Erakundeko ordezkarien aurrean deklaratzen, bideo konferentzia bidez. Abokaturik izan al zenuen?
Ez. Bakarrik egon nintzen.
Zergatik ez, abokatua edukitzeko eskubidea baldin bazenuen?
[Etorkinen eskubideen aldeko elkarte] Cimadeko kideek abokatu bat eskatu zuten, baina erantzun zieten berandu zela; berez, haiek ere ez ziguten garaiz bidali dokumentazioa.
Itzulpenik izan al zenuen?
Bai.
Nolakoa izan zen bideo konferentzia?
Galderak egin zizkidaten, eta nik erantzun. Ahalik eta ondoen azaldu nien gertatua, baina oso zaila da halako zerbait bideo konferentzia bidez egitea, aurrez aurreko traturik gabe. Oso arrotza egin zitzaidan [OPFRAko] hirurak telebistan bezala ikustea. Ez nintzen aske sentitu, ezta eroso ere.
2007. urtean, Nigeriak sexu berekoen ezkontzak debekatu zituen. Homosexualitatea legez kanpokoa da, baina, horrez gain, sozialki zigortuta al dago?
Bai, oso: homosexualitatea ez dago inola ere onartua Nigeriako kulturan. Abominazio bat bezalakoa da, krimen bat: ez zara askea nahi duzun modukoa izateko, lesbiana izateko. Nigerian, lesbiana bazara, jendeak hil zaitzake, eta ez da ezer pasatuko, lesbianak deabrutzat dituztelako. Legez ere ez dago onartuta: espetxera bidaltzen zaituzte. Eta oso baldintza okerrak dituzte hango kartzelek: tratu txarrak, torturak...
Hortaz, kalean erabat ikusezina da homosexualitatea?
Kalean bikotekidearekin ibil zaitezke, baina ezin duzu besarkatu; sexu berekoen arteko maitasun adierazpenak erabat saihestu behar dira; bestela, susmoak eragingo dituzte. Eta egiaz homosexuala bazara, kartzelatzen zaituzte, edo hiltzen. Gay edo lesbiana izatea hilgarria da Nigerian.
Zure bikotekidea, Mary, hil egin zuten auzotar batzuek. Epaitu al dituzte? Zigorrik jasoko al dute?
Ezin dituzte epaitu. Nigerian ezinezkoa da, erabat! Areago: gauza on bat egin izan balute bezala tratatzen dituzte, eurentzat lesbianak gaizkia garelako; euren herria zikintzen dugula uste dute. Poliziak ezin du ezer egin haien aurka; aldiz, guri egiten digute kontra: egunero jazartzen zaizkigu. Egoera lazgarria da.
Mary hil zutenean hasi zen zure ihesa. Nola lortu zenuen Nigeriatik ateratzea?
Egun hartan, gizonezko adiskide baten etxera joan nintzen. Lesbiana naizenik ere ez zekien; beraz, dena azaldu behar izan nion. Beste batek kalera bidaliko nindukeen, baina hura atsegina izan zen, harrituta egon arren: beste begi batzuekin begiratzen zidan. Biharamunean, diru pixka bat utzi zidan, eta Enugutik Lagosera joan nintzen. Han, Ekuatore Gineako lagun batekin geratu nintzen, eta ahalik eta urrunen joateko aholkatu zidan. Nire bizia arriskuan zegoen, Polizia bila nuelako; Afrikako ia edozein lekutan antzera ibiliko nintzateke. Haren herrira joan nintzen, handik hartzeko AEBetarako hegazkina. Lehenago, ez nuen sekula pentsatu nire herrialdetik ateratzea: bizitza ona nuen, erosoa.
AEBetan sartzerik ez zenuen izan, ordea.
Ez neukalako hotel erreserbarik. Eta Frantziara itzuli nintzen. Espero nuen hemen laguntza jasotzea, nire bizia arriskuan dagoelako; oso baldintza txarretan nago: bizitza guztia galdu dut; baztertua sentitzen naiz, abandonatua.
AEBetan eman al zenien zure egoeraren berri?
Aukerarik ere ez zidaten eman. Berehala itzularazi ninduten. Parisko aireportuan, berriz, poliziek atxikitze zentro batera eraman ninduten. Baina epaileak aske utzi ninduen, zazpi egunetan Frantziako lurraldetik alde egiteko baldintzarekin; epe hori jasotzen zuen agiri bat eman zidan: Poliziak ez zuen ni kontrolatzeko eskubiderik, baina laugarren egunean atxilotu ninduten, Hendaian, Espainiarako trena hartzera nindoala, han asiloa eskatzeko. Papera erakutsi arren, atxikitze zentrora eraman ninduten.
Atxiloketa legez kanpokoa izan da?
Bai. Zentroan esan zidaten Parisko aireportuan Frantzia uzteko bisa bat eskatu behar nuela, baina aireportuan ez zidaten halakorik azaldu. Esan izan balidate, egingo nukeen; Frantziako legeak errespetatu nahi nituen. Baina bisarik gabe ere, nire agiriak beste hiru egunez Frantzian egoteko baimena ematen zidanez, aske utzi behar ninduten, bisaren bila Parisera joan ahal izateko.
Estrasburgoko Auzitegiak zure alde egingo duela uste duzu?
Ez dakit. Ez dakit zer pentsatu.
Pentsatu al duzu Europako beste herri batean asiloa eskatzea?
Oraintxe bertan ez daukat pentsatzeko indarrik.
Nigeriara itzultzen bazara, epaituko al zaituzte?
Bai. Orain ofentsa bikoitza daukat Nigerian: ihes egin nuen; geratu izan banintz, espetxeratuko ninduketen. Baina ihes egin izanak eta Polizia nire bila aritzeak hiltzeko arrisku handiagoan jarri nau. Nire bizitzaren amaiera da, eta 26 urte baino ez dauzkat: ez dut ia ezer egin bizitzan, eta horrela hilko naiz. Ez da bidezkoa.
Edeh podría permanecer en el Estado francés si se evita la expulsión de hoy
Tras el diagnóstico que dio el siquiatra que visitó a la nigeriana Elita Edeh el pasado martes, ayer la Agencia Regional de Salud estableció la necesidad de que permanezca en el Estado francés, aún así a última hora el vuelo previsto para expulsarla no había sido cancelado.
Idoia Eraso | Gara, Naiz, 2015-08-20
http://www.naiz.eus/es/hemeroteca/gara/editions/2015-08-20/hemeroteca_articles/edeh-podria-permanecer-en-el-estado-frances-si-se-evita-la-expulsion-de-hoy
Tras habérsele denegado la libertad hoy a las 6.00 había un vuelo programado desde Biarritz destino Nigeria para expulsar a Edita Edeh a su país, donde corre riesgo de cárcel por su condición de miembro del colectivo LGBT. Al cierre de la edición, se desconocía si las peticiones de cancelación del vuelo hechas por la asociación Cimade a la Prefectura de Pau y al Ministerio del Interior habían sido respondidas positivamente.
El Tribunal de Gran Instancia de Baiona denegó el martes la libertad a Edeh. Hoy, a las 14.30, hay una audiencia en el Tribunal de Apelación de Pau, para pedir que la pongan en libertad, y que salga del Centro de Rentención de Hendaia durante los trámites. Esto será posible si no ha sido expulsada.
El martes también recibió la visita de un siquiatra debido a que había dado muestras de transtornos. El diagnóstico que confirmó el problema de la nigeriana dio un nuevo elemento de recurso ante la Agencia Regional de Salud, que contestó ayer que su salud era incompatible con el alejamiento, es decir con su expulsión.
La decisión de la ARS concede derecho a Edeh de adquirir una tarjeta de salud durante un año, con posibilidad de alargarlo durante otro más. A pesar de dicha decisión, el vuelo siguió sin ser cancelado. La Cimade también recurrió al Consejo de Estado, pero en principio se plantea dejar este recurso de lado y seguir apelando a las instancias judiciales y administrativas más cercanas.
Por otro lado, las diputadas Sylviane Alaux y Collette Capdevielle trataron de interceder a favor de la joven ante el Ministerio del Interior. Diferentes asociaciones, entre las que se encuentra los Bascos, representate del colectivo LGBT en Ipar Euskal Herria, escribieron al titular de Interior, Bernard Caseneuve. Ayer se puso en las redes sociales una petición demandando la libertad y el derecho de asilo para Edita Edeh.
La joven huyó de Nigeria por el riesgo que corría por su condición de homosexual. Tras ver denegada su petición de asilo en el Estado francés, y cuando se dirigía al Estado español, fue detenida y retenida en Hendaia el 24 de julio.
Tras el diagnóstico que dio el siquiatra que visitó a la nigeriana Elita Edeh el pasado martes, ayer la Agencia Regional de Salud estableció la necesidad de que permanezca en el Estado francés, aún así a última hora el vuelo previsto para expulsarla no había sido cancelado.
Idoia Eraso | Gara, Naiz, 2015-08-20
http://www.naiz.eus/es/hemeroteca/gara/editions/2015-08-20/hemeroteca_articles/edeh-podria-permanecer-en-el-estado-frances-si-se-evita-la-expulsion-de-hoy
Tras habérsele denegado la libertad hoy a las 6.00 había un vuelo programado desde Biarritz destino Nigeria para expulsar a Edita Edeh a su país, donde corre riesgo de cárcel por su condición de miembro del colectivo LGBT. Al cierre de la edición, se desconocía si las peticiones de cancelación del vuelo hechas por la asociación Cimade a la Prefectura de Pau y al Ministerio del Interior habían sido respondidas positivamente.
El Tribunal de Gran Instancia de Baiona denegó el martes la libertad a Edeh. Hoy, a las 14.30, hay una audiencia en el Tribunal de Apelación de Pau, para pedir que la pongan en libertad, y que salga del Centro de Rentención de Hendaia durante los trámites. Esto será posible si no ha sido expulsada.
El martes también recibió la visita de un siquiatra debido a que había dado muestras de transtornos. El diagnóstico que confirmó el problema de la nigeriana dio un nuevo elemento de recurso ante la Agencia Regional de Salud, que contestó ayer que su salud era incompatible con el alejamiento, es decir con su expulsión.
La decisión de la ARS concede derecho a Edeh de adquirir una tarjeta de salud durante un año, con posibilidad de alargarlo durante otro más. A pesar de dicha decisión, el vuelo siguió sin ser cancelado. La Cimade también recurrió al Consejo de Estado, pero en principio se plantea dejar este recurso de lado y seguir apelando a las instancias judiciales y administrativas más cercanas.
Por otro lado, las diputadas Sylviane Alaux y Collette Capdevielle trataron de interceder a favor de la joven ante el Ministerio del Interior. Diferentes asociaciones, entre las que se encuentra los Bascos, representate del colectivo LGBT en Ipar Euskal Herria, escribieron al titular de Interior, Bernard Caseneuve. Ayer se puso en las redes sociales una petición demandando la libertad y el derecho de asilo para Edita Edeh.
La joven huyó de Nigeria por el riesgo que corría por su condición de homosexual. Tras ver denegada su petición de asilo en el Estado francés, y cuando se dirigía al Estado español, fue detenida y retenida en Hendaia el 24 de julio.
DOCUMENTACIÓN
La joven Elita logra un permiso de seis meses para quedarse en Francia
Condenada a 14 años de prisión por su condición de lesbiana, esta nigeriana de 26 años llevaba en el centro de acogida de Hendaia desde el 24 de julio. Hoy ha quedado en libertad.
EITB, 2015-08-20
La joven Elita logra un permiso de seis meses para quedarse en Francia
Condenada a 14 años de prisión por su condición de lesbiana, esta nigeriana de 26 años llevaba en el centro de acogida de Hendaia desde el 24 de julio. Hoy ha quedado en libertad.
EITB, 2015-08-20
No hay comentarios:
Publicar un comentario
Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.