domingo, 13 de abril de 2025

#hemeroteka #lgtbi #harrotasuna | Atharratzen | Bekat’uros

Bekaturos 3-k basabürüko hiribürüa koloreztatü dü //

Atharratzen
Itxaro Borda | Berria, 2025-04-13

https://www.berria.eus/iritzia/bira/atharratzen_2140283_102.html

Zinez maite dut Atharratzen iratzartzea, bereziki zerua gris denean, euritear, ingurunea berde iluminatu batez distira dabilen bitartean. Hemen, naizen poeta txipilaren lilixkak irekitzen dira eta egiazkoa izan naitekeela sentitzen ahal dut. Basabürüako hiri nagusia bide gurutze batean altxatzen da Madalena mendiaren oinetan. Noranahi joan gaitezke Atharratzetik abiatuz, Espainialat adibidez, urtxo zuri haren hegaletan. Lurralde tragikoa dela iruditzen zait, neurri batean, Greziako Peloponesoko Argolida kaltzikoaren parekoa.

Bat-batean, Atharratzeko plazan nagoela, pala eta pilota eskuetan, urrats lasaian hurbiltzen ikusten ditut Bereterretxe, odoletan, Marisantz, hatsanka, Tzapelo, Xuburu eta Loustalot hiru bozetan kantari. Andozeko ibar luzea, Bosmendietako xendak eta Josafateko zelai baketsuak abandonatu dituzte ene ameslari linternaren argitzera etortzeko. Beraien epopeiak kontatuko ditudala badakite, bortüen arteko Itaka den Atharratze hau sekula moztu gabeko euskararen zilborra balitz bezala goraipatuz: hizkuntzaren ironia, musika eta harilkatze eliptikoa bihikatzen dira Atharratzeko itzalki kalakarien ezpainetan!

Bekat’uros

Ez da gehiago Euskal Herri barnealdeetan, iparraldean eta hegoaldean, duela mende erdia bezala bizitzen ahal, sexu norabide edo genero aldetikako ñabardurak nabaritzen direnean, arriskuan, gordeka, ahalke edo kanpora sexiliatu beharrez. Hainbat jendek, gizon eta emaztek, horrela jardun zuten denboran. Ez hain aspaldi, Dom Campistron artista gazteak ederki marraztu zituen mendeetako egikera uzkur horien lekukotasunak Bekatorosak bere liburu grafikoan.

Ordu da izenak eta izanak zehazki plazaratzeko. Ongi dator beraz, aurpegia ematerako bidean, bihar eta etzi Atharratzen egingo den Bekat’uros festibalak luzatzen digun gonbita. Goizeko hamaiketatik goiti, ekitaldi parrasta bat iragarria da, bazkaria eta taloak barne. Dena ez da perfektua prefosta, baina aitzin-iritziak, jujamenduak, zurrumurru letalen zidor ilunak baztertzen dira horrelako okasioetan, edonor, den bezala onartzen hasteko.

Onarpenak gero gelditzerik ez du. Elur birla baten antzera dabil, loditzen, handitzen, eragile bilakatzen, herri honetaz leku segurua eginez, bederak eta guziek egunerokotasun irusaz goza dezaten.

No hay comentarios:

Publicar un comentario

Nota: solo los miembros de este blog pueden publicar comentarios.