sábado, 29 de junio de 2024

#hemeroteca #lgtbi #28j | Giralt, activista LGTBIQ+: “Los gays han liderado el orgullo, ahora nos toca a las mujeres ocupar el espacio público”

El orgullo crítico de Barcelona se ha solidarizado con el pueblo palestino //

Giralt, activista LGTBIQ+: “Los gays han liderado el orgullo, ahora nos toca a las mujeres ocupar el espacio público”

Lesbianas, bisexuales, trans y no binaries reivindican su espacio en el Orgullo LGTBIQ+ de Barcelona
Amparo Pérez | El País, 2024-06-29
https://elpais.com/espana/catalunya/2024-06-29/giralt-activista-lgtbiq-los-gays-han-liderado-el-orgullo-ahora-nos-toca-a-las-mujeres-ocupar-el-espacio-publico.html

Los colores del arcoíris pintan Barcelona: marquesinas, autobuses, farolas, fachadas de edificios o túneles de metro. El mes del orgullo LGTBIQ+ viene cargado de conciertos, talleres y otros eventos, que dejan un escenario radicalmente distinto al que observó una jovencísima María Giralt (Barcelona, 58 años) en La Rambla, en 1977. “El Orgullo de hoy no tiene nada que ver con el de ayer, pero sigue reclamando lo mismo: los derechos que ya tenemos por ley, pero que no se aplican”, subraya. Como miembro de la Cámara de Comerciantes LGTBI de Barcelona y del Pride BCN, Giralt vuelve a la calle este mes de junio para reclamar los derechos de todas las letras del colectivo: “Los hombres gais han llevado la batuta del orgullo LGTBIQ+. Ahora nos toca a las mujeres revertir esta tendencia y ocupar el espacio público para que haya un equilibrio en la presencia de todos, lesbianas, bisexuales, trans, o no binaries”, añade.

Unas 2.000 personas se han congregado este sábado en la manifestación del orgullo crítico convocada por La Crida LGTBI. Encabezando el bloque unitario del grupo 28-J Orgullo Autónomo, la activista lesbofeminista, Milena Duch (Sitges, 32 años) reclama un movimiento con que represente la gran diversidad que convive en el colectivo LGTBIQ+. “Unas letras son más visibles que otras porque nuestro colectivo también reproduce las estructuras patriarcales de la sociedad: un hombre gay, por ser hombre, tiene una serie de privilegios de los que no disfruta una lesbiana, y no digamos una mujer trans”, observa Duch. Para ella, el capitalismo ha homogeneizado la comunidad, borrando la identidad de sus miembros. “Instituciones y empresas hablan del colectivo como si solo fuera la G, y una G muy concreta: los hombres cis homosexuales blancos y ricos de EE UU y del norte de Europa”, añade.

Duch es portavoz de SAL (siglas en catalán de “Apoyo y Autonomía Lesbofeminista”), una asociación que busca recordar la diversidad de sujetos políticos inmersos en la lucha LGTB, a través de encuentros de grupos del orgullo crítico de distinta procedencia y una ruta histórica sobre la memoria de las lesbianas en Barcelona. “Este mes es para reivindicar el orgullo como algo político, sin caer en la dicotomía entre celebración y reivindicación. También celebramos, podemos y nos merecemos hacerlo, pero con conciencia de los estigmas que estamos utilizando, a partir de una reflexión que no ha hecho Almeida”, subraya, en referencia a los polémicos carteles del Orgullo 2024 de Madrid.

“Tampoco vamos a ponernos explosivas como si todo estuviera genial, pero sí que hay que celebrar. El orgullo es para honrar a las que lucharon antes de nosotras, a todas esas inconscientes que gritaron, se quejaron y se pusieron a correr delante de la policía”, destaca la activista trans Patricia Caballero (Barcelona, 67 años); “como en ese momento no estaba preparada, lo celebro ahora”, añade. Caballero empezó su transición a los 53 años: “He cumplido con una vida normativa pero siempre supe que mi identidad corría por otro camino. Me tiré a la piscina y empecé a comunicarlo a mi entorno, empezando por mi mujer y mis hijos”, recuerda. Para Caballero, la “T” es un paraguas en el que se refugian las tres expresiones más “desconocidas” y, por ende, susceptibles de provocar rechazo social: “Los transexuales, transgénero y travestis siempre hemos estado ahí, aunque vayamos por detrás con respecto a otras letras de la amalgama que conformamos este bonito concepto”.

La única forma de despejar esas “incógnitas” y normalizar la convivencia es “abrirnos, no quedarnos reducidas a nuestros bares y nuestras actividades, como en un gueto”, opina. Y a esta finalidad responde, por octavo año consecutivo, el Vermut Trans que organiza Caballero junto a otras compañeras del Centre LGTBI de Barcelona el próximo 6 de julio. Espectáculos, poesía, danza, música, charlas y actividades conforman esta fiesta solidaria para visibilizar y ayudar al colectivo trans, cuyos fondos se destinarán este año a la educación en la diversidad. En Me Siento Extraña, el colectivo FLINTA ―mujeres, lesbianas, bisexuales, personas no binarias, personas trans, identidades en disidencia, ciborgs y otredades― de Barcelona, prefieren reunirse en espacios comunes para unir fuerzas. “Todos hemos sufrido violencias similares; si nos juntamos, ocuparemos el espacio necesario para escribir nuestra historia”, afirma Maia Jenkinson (Auckland, Nueva Zelanda, 39 años).

En espacios seguros o en la calle; para celebrar, honrar o reivindicar. Después de 40 años dedicándose al activismo LGTBIQ+, para Giralt lo importante es salir a hacer ruido: “Apoyo cualquier tipo de movilización, hasta los que se manifiestan en contra de nosotros, del Pride. Pero sí pido a todos que luchemos poniendo el foco en la extrema derecha y la derecha, que le hace de comparsa, tenemos un problema de retroceso, en muchas comunidades autónomas se están dando pasos agigantados hacia las cavernas. Y, al final, luchar por los derechos LGTBIQ+ es luchar por los derechos de todos”, advierte.

#hemeroteka #lgtbi #ekainak28 | LGBTI kolektiboko pertsonen eskubideen eta Palestinaren alde mobilizatu dira Donostian

Ekainaren 28ko manifestazio jendetsua, Bulebarrean //

LGBTI kolektiboko pertsonen eskubideen eta Palestinaren alde mobilizatu dira Donostian

Zuriketa arrosa eta Palestinako genozidioa jarri dituzte jomugan, besteak beste.
Beñat Parra | Irutxuloko Hitza, 2024-06-29
https://irutxulo.hitza.eus/2024/06/29/lgbti-kolektiboko-pertsonen-eskubideen-eta-palestinaren-alde-mobilizatu-dira-donostian/

LGBTI Komunitatearen Nazioarteko Eguna izan zen atzo, Ekainaren 28a, eta, urteroko legez, ehunka pertsona Donostiako kaleetara atera ziren, Donostiako Asanblada Transbollomarikak deitutako manifestaziora. Alderdi Ederretik batukada baten laguntzarekin abiatuta, Erdialdeko kaleak hartu zituzten, LGBTI kolektiboko pertsonen eskubideen alde: “Feminismorik ez transik gabe” eta “Genozidioan harrotasunik ez” aldarrikapenak entzun ziren manifestazioan zehar, besteak beste.

Aurten, gainera, Israelgo Estatua Palestinako herriaren aurka gauzatzen ari den genozidioan jarri dute fokua: “Israelen genozidioa, islamofobia eta homofobia salatzeko gaude hemen eta horregatik guztiagatik batu gara Euskal Herriko militante transfeministak. Normaltasun zapaltzailea salatu eta palestinar erresistentziari gure elkartasun eta babes osoa adierazteko”, nabarmendu zuten amaierako irakurketan.

Halaber, erakunde publikoen zein enpresen zuriketa arrosa salatu zuten: “Gaur egun, bi aukera soilik daude: gure borrokarekin aurpegia zuritu eta etekin ekonomikoa atera nahi duen ‘pinkwashing’ neoliberala edo gurekin bukatu nahi duen erregimen faxista. Gu horren aurrean altxatzen gara, esateko bagarela alternatiba”. Halaber, Donostiako hiri ereduaren aurka mintzatu ziren: “Indar polizial arrazistek migratzaileak erasotzen ez dituen Donostia, sexu langileek eskubide guztiekin eta inolako estigma gabe lan egin dezaketen Donostia, borrokan egoteagatik preso sartu dituzten horiek gure alboan nahi ditugulako, gizonik eta emakumerik gabeko Donostia bat sortzen [...] bollera, marika, trans edo queer izatea hori baita, gizon eta emakume kategoriak apurtu eta zerbait hobea sortzeko borroka”.

“Harro egoteko ez dugu zuen oniritzirik behar, harro gaude urteetako borrokagatik. Instituzioetatik ez ditugu keinuak behar, herritarren bizitzak duinduko dituzten benetako politikak behar ditugu”, gaineratu zuten.

Kartelada berezia
Ekainaren 28arekin bat eginez, Sare Herritarrak hileroko azken ostiraleroko euskal presoen aldeko kartelada egin zuen Sare Herritarrak atzo, baina berezia izan zen, LGBTI kolektiboko presoen eskubideengan jarri baitzuten fokua; Donostiako Asanblada Transbollomarikak deituriko manifestaziora batu ziren.

“Kalean bezala, espetxeetako errealitateak ere anitzak dira, eta asko dira eskema klasikoetatik kanpo kokatzen diren bestelako lehentasun eta identitateak. Honek, ordea, zaildu eta korapilatu egiten du LGTBI+ presoen ibilbidea, askorentzat, kondena gehigarri bat ezartzen delako, norberaren lehentasun eta identitateak ezkutuan eta isilpean bizi behar izatearena, armairura itzultzea hain zuzen ere. Gainera, espetxeko gizon eta emakumezkoen moduluen banaketa bitarraren ondorioz, dikotomia horretatik kanpo kokatzen diren Trans presoentzat prozesua are gogorragoa da oraindik, haien erabakiak ez direlako kontuan hartzen askotan, edo gutxietsi egiten direlako beste batzuetan. Horregatik, LGTBI+ kolektiboaren parte diren euskal presoen errealitateak ikustarazteaz gain, preso diren pertsonen genero autodeterminaziorako eskubidea errespetatua izan dadin eskatzen dugu”, nabarmendu zuten.

viernes, 28 de junio de 2024

#hemeroteka #lgtbi #ekainak28 | LGBTI borroka Donostian (1979-2024)

Kutxateka / Lehen urteetako manifestazio bat, Erdialdeko kaleetatik barrena //

LGBTI borroka Donostian (1979-2024)

Olatz Balda | Irutxuloko Hitza, 2024-06-28

https://irutxulo.hitza.eus/2024/06/28/lgbti-borroka-donostian-1979-2024/

LGBTI kolektiboak giza eskubideen aldeko borrokan dihardu, ozen eta ausardiaz. Donostian, klandestinitatea baztertu eta kaleak hartzeko pausoa eman zuen duela 45 urte, eta, ahotsa goratu zuenetik, gorputz eta errealitate guztiak bizigarriak izan daitezen egin du lan. Ibilbide horretan, borrokak aldatu eta ugaritu dira, baina guztiek dute etorkizun inklusiboagoa ortzi mugan.

Urtero legez, ekaina iritsi orduko, LGBTI kolektiboaren aldeko aldarriak nagusitzen dira nonahi. Zuriketa arrosaren bitartez, erakunde zein enpresek marketin eta politika estrategiak sortzen dituzte, euren taldea inklusibo bezain aurrerakoia dela ikusarazteko. Ostadarraren koloreaz apaindutako iragarki eta kanpainen atzean, baina, etekin pribatu eta pertsonalak gailentzen direla aldarrikatu dute Euskal Herriko hainbat kolektibok. Hala, harrotasuna beste modu batera aldarrikatzeko deia luzatu dute, ospakizun hutsetik baino, Sexu Askatasunaren Aldeko Nazioarteko Egunak gehiago duelako borrokatik eta aldarrikapenetik.

Donostian, orotarikoa izan da LGTBI kolektiboaren borroka. Talde, gorputz eta egitasmo desberdinek osatu dute, une historikoarekin bat eginez. Mugimenduaren aldarriak ere orotarikoak izan dira eta modu desberdinetan gorpuztu zein artikulatu dira, garaian gariko beharren eta testuinguruen arabera. Borroka horrek belaunaldiz belaunaldi iraun du eta ikuspegi bakoitzak hurrengoari eman dio bide.

Atzera eginez, errepresio polizialaren aurkako aldarriekin batera abiatu zen kolektiboaren borroka, Stonewalleko matxinadetatik (AEB, 1969) hamar urtera. Trantsizio betean, askatasun hotsak ziren nagusi Espainiako Estatuan, eta beste hiri batzuetan bezala, 1977an sortutako EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapenerako Mugimenduan ere, bozak goratzeko grinak gailentzen hasi ziren: «Eztabaida sakona zegoen taldean; manifestazioa egin nahi genuen, baina gehiegitxo iruditzen zitzaigun eta ez ginen ausartzen», azaldu du Julen Zabala EHGAMeko kideak (Tolosa, 1961).

Zabalak gogoan du, lehen mobilizazio haren bultzatzaile izan zela bizi osoko lagun eta militantzia kide izan zuen Mikel Martin Conde ‘Mikela’ LGBTI ekintzailea: «Mikelek iniziatiba hartu zuen, eta berak jarri zuen dena martxan», adierazi du. Martin duela urtebete zendu zen, eta lagunari oraindik dir-dir egiten diote begiek, hastapenetatik izan zuen borrokarako jarrera oroitzerakoan.

Klandestinitatetik, ikusgarritasunera
LGBTI kolektiboaren lehen mobilizazio publikoa ez zuten ausazko egun batean antolatu. 1979ko ekainaren 28ko aldarrikapenetarako egun batzuen faltan, Vicente Vadillo Santamaria Francis, Errenteriako transformista, tiroz hil zuen polizia batek bere jaioterrian. Erailketa horrek EHGAM astindu zuen goitik behera, eta eztabaida oro eten zuen taldearen barruan: «Francisenak ausiki egin zigun barrutik, eta bi egunetan prestatu genuen guztia».

Zabalak «eromentzat» jotzen du 1979ko ekainaren 12an egindako lehen mobilizazio hura. Orduko hedabideen arabera, 2.000 lagun batu ziren protestara Erdialdeko kaleetan, batik bat, indarkeria politikoaren aurkakotasunak bultzatuta: «Polizia bat izan zen hiltzailea, eta astebete lehenago Gladys del Estal hil zuen Guardia Zibilak. Giroa bero zegoen», dio Zabalak. Nolanahi ere, ‘Hemen gaude eta ez gara ezkutatzen’ lelopean egindako lehen manifestazio horrek, ikusgarritasuna eman zion kolektiboari, eta bidea hasi zuen hurrengo urteetan ere kaleak hartu eta aldarrikapenak zabaltzeko: «Guretzat, gure Stonewall txikia izan zen».

Aldarrikapenak kalera ateratzetik harago, EHGAMek babes sarea eskaini nahi izan zion kolektiboaren parte sentitzen zen orori: «Gure arduretako bat sarea egitea zen, baina horrez gain, elkar zaintzen genuen, eta gure giroa ezagutarazten genion elkarri», du gogoan Zabalak. Lehen mobilizazioen atarian batu zen mugimendura, eta oso argi gogoratzen du garai haietako giro aldakorra: «Jendea joaten zen eta bueltatzen zen. 1979an, esaterako, gehiago ziren emakumezkoak gizonezkoak baino, baina urte gutxian, beste bide batzuk hartu zituzten».
«Lehen urteetan aliatuak behar genituen eta gure borrokak ere eurenak bazirela konbentzitzen saiatzea izan zen zailena» - Julen Zabala, EHGAMeko kidea
Zabalaren arabera, mugimendu feministetara jo zuten hasierako kide askok eta, ondoren, 1980ko hamarkadan sortutako Donostiako Emakumeen Batzarrera: «Egia da ura eta olioa gisakoak ginela garai haietan. Gay kolektiboaren barruan ere oso karga matxista eta misoginoa genuen». Talde desberdinetan banatu baziren ere, borroketan bidelagun izan zituzten «bakarrak» feministak izan zirela aitortu du EHGAMeko kideak: «Lehen urteetan, aliatuak behar genituen. Ezkerreko alderdi gehienak oso homofoboak ziren, eta gure borrokak eurenak ere bazirela konbentzitzen saiatzea izan zen zailena».

Zabalak azaldu duenez, EHGAMek borroka bere osotasunean hartu izan du hastapenetatik. Laizista, ekologista eta antimilitarista gisa aurkeztu zen eta intsumisioa bezainbeste defendatzen zituen nazioen eta gorputzen autodeterminaziorako eskubidea, feminismoa eta sexu askapena. Nolanahi ere, ezkerreko militantziarentzat «arraroak» izaten jarraitzen zuten: «Beti esaten zigun gure borrokak iritsiko zirela, baina aurretik goitik beherako aldaketak behar zituela gizarteak», azaldu du.

1980ko hamarkada: espazio propioak eta Hiesa
Demokraziako euskal erakundeak sortu berritan, instituzioetan bilatu zuten babesa, besteak beste, Eusko Jaurlaritzaren bultzada behar zutelako, orduan alegala zen elkartea legeztatzeko. Nolanahi ere, jeltzaleengandik ere ez zuten babesik lortu: «EAJ erabat homofoboa izan zen, eta gure jarrera guztien aurka agertu zen, beti aurka bozkatuta. Baina, noski, kontuan izan behar dugu orduan klandestinoak ginela», azaldu du Zabalak.

Hiria ez zen, inondik inora ere, espazio seguru bat. Frankismo garaitik eratorritako legeek kolokan jartzen zuten mugimenduaren bideragarritasuna eta kolektiboa bera. Besteak beste, Arriskugarritasunaren eta gizarte errehabilitazioaren legearekin (1970-1979) bizi izan zen taldea hilabete batzuez: «Egia da frankismoa amaitu ostean ez zela apenas aplikatzen gurean, baina ikerketen arabera, lege hori gehien aplikatu zuten hirietako bat Donostia izan zen», azaldu du Zabalak.

Bere hitzetan, turismoak bultzatuta eman zen gorakada hori batik bat, «oso deserosoa baitzitzaien» Donostiako postalaren erdigunean La Cuesta del Culo gisa bataiatutako eremua gay espazio izatea: «Mirakontxako inguru hori, gainera, kolektiboaren ‘cruising’ gunea zen, baina udalak eremu ilun guztiak argiztatzea erabaki zuen 1980ko hamarkadan, eta ‘pelotazo urbanistiko’ bat bultzatu zuen inguruan, luxuzko etxebizitzekin».

Kolektiboaren giro nagusia deseginda, hirian zehar sakabanatu zirela azaldu du Zabalak. Nolanahi ere, Hiesak ere eragin handia izan zuen espazio eta elkargune horren gainbeheran: «Hiesa 1980ko hamarkadaren amaieran iritsi zen, baina hemen 1990ean bizi izan genuen, batik bat». Zabalaren arabera, beste lurralde batzuetan ez bezala, homosexualekin baino, drogekin lotzen zen gaixotasuna Donostialdean, baina kolektiboa «estigma» horren itzalpean bizi izan zen, urte luzez.

Kide askoren heriotzak sortutako beldurrak barneratuta, urte horietan, harremantzeko moduak ere nabarmen aldatu zirela azaldu du. Sarea ahulduta, lehentasunak ere aldatu egin ziren, 1990eko hamarkadaren amaieran gaixotasunaren aurkako terapia bideragarriak topatu zituzten arte: «Gaixotasunaren kutsatzea saihesteko prebentzioa borroka kolektiboaren helburu nagusien artean kokatu zen, baina EHGAMen lanean jarraitu genuen, laizismoaren eta intsumisioaren alde eta diskriminazioaren aurkako kanpainekin».
«Hiesaren kutsatzea saihesteko prebentzioa borroka kolektiboaren helburu nagusien artean kokatu zen, baina EHGAMen lanean jarraitu genuen, laizismoaren eta intsumisioaren alde eta diskriminazioaren aurkako kanpainekin». - Julen Zabala, EHGAMeko kidea
Terapia bideragarrien topaketarekin batera sortu zen Gehitu, 1997an. Euskal Herrian mailan jarduten duen arren, Donostian du kokalekua, eta LGBTI kolektiboko kideei duintasuna, berdintasuna eta oinarrizko eskubideen erabateko aitorpena bermatu nahi izan dizkie hasieratik. Bide horretan, Berdindu izeneko arreta zerbitzua ezarri du kolektiboko kide eta euren senitartekoentzat, GIBaren doako test laserraren zerbitzua jarri du baliagarri, eta LGBTI kolektiboaren inguruko hitzaldiak eskaini ditu eskoletan, besteak beste.

Mende berria, borroka berriak
2000ko hamarkadan, elkarteak ugaritu ziren Euskal Herrian, eta Donostian, Plazandreok alderditik eratorritako hainbat militante gaztek Medeak talde transfeminista sortu zuten. «Une horretan konturatzen dira bat egiten dutela, baina beraiek gorputzari lotutako kezka gehiago zituzten, eta lesbianismotik hitz egin nahi zuten», kontatu zuen Kattalin Miner kideak, ‘Ahotsa.eus’ atariak egindako solasaldi batean.

Kaleak hartzeko helburu argiarekin, ertzetakoen aldarrikapenak sartu zituzten euren borroketan. Hogei urteko ibilbidean, mobilizazioak, hitzaldiak, performanceak eta bestelako ekintza eta jarduera ugari egin zituzten hirian. Adibidez, postpornoa, transexualitatea, bollereo politikoa lantzeko, besteak beste. 2008 eta 2009 urte artean, normalitatea arbuiatu, eta kokaleku eta aldarrikapenak transfeminismorantz berbideratzen hasi ziren eta ‘queer’ teorietatik egindako irakurketak feminismoz busti zituzten: «Askok esan dezakete mugimendu feministan biboteak eta zartailuak sartu genituela, baina Medeakek ‘queer’ teorien irakurketa feminista asko sartu ditu, baita ere. Beti egin izan dugu ikuspegien arteko zubi lana».

Identitateak eta binarismoa auzitan
Azken hamarkadan borrokak eta ikuspegiak aldatu diren moduan aldatu dira identitateak eta nor bere burua izendatzeko terminologia ere. Gorputz eta errealitate disidenteek, marika, bollero edo trans identitateak besarkatu dituzte. Jacaranda Serrano kazetariak ‘Pikara Magazine’ hedabidean azaldu zuen moduan, kontzeptuak aliantza gisa erabiltzen dira, ezarritako hetero ordenaren aurkako «atentatu» gisa: «Nire baitan emakumea hil egin da, baina ez da feminizidio bat, feminitate hegemonikoaren kortsea publikoaren aurpegira botatzea da». Antzeko mintzatu da Donostiako Asanblada Transbollomarikako Mijo Lizarzaburu kidea (Ondarru, 1998): «Lesbianetaz hitz egiten dugu, emakumeak gustuko dituzten emakumeez ari bagara, baina bollera dezplazamendu bat da, emakume ez izateko erabaki bat da, ulertuta emakume bat izatea gizonentzako doan lan egin eta bizi proiektua haientzat bideratzea dela».

Kolektiboko kideek, beraz, irainak bereganatu dituzte, diskurtso berrien ateak zabaltzeko. Baina, ez hori soilik; Lizarzaburuk nabarmendu duen moduan, heteroarauaren eskemak apurtu, gizon eta emakumeekin amaitzeko estrategia politiko bat dago muinean.

Horren erakusle da, besteak beste, 2018an sortu zen Donostiako Asanblada Transbollomarika: «Ekainak 28 Koordinadoraren lanketatik abiatu ginen, manifestazioaz harago, gauzak egiteko beharra zegoela ikusita». Hala, maizago hasi ziren biltzen hainbat kide, ezkerreko komunitate euskaldunarentzako jarduerak sortzeko asmotan: «Donostiaren zati txiki batean bizi gara, eta normalean, badugu gure espazio segurua, baina horrek ez du esan nahi heterosexualitatea ez denik araua».
«Donostiaren zati txiki batean bizi gara, eta normalean, badugu gure espazio segurua, baina horrek ez du esan nahi heterosexualitatea ez denik araua». - Mijo Lizarzaburu, militante transfeminista
Donostiaren zati horretan, Birunda eta Infernua gisako espazio autogestionatu eta okupatuak izan dituzte etxe, eta, horrez gain, euren proiektua elikatzen duten elkarteak dituzte bidelagun: «Arrano edo Marruma beti egon dira hor, baina guk ere gure kaleak eta plazak ditugu. Donostian ez gara beldurrez bizi; kontua da Donostia apal gelditzen dela politikoki interesgarriagoak diren gauzak egiteko», dio asanbladako kideak. La Cuesta del Culo eremuaren moduan, kolektiboarentzat funtsezko diren espazio autogestionatu horiek desartikulatzeko lanetan segitzen du udalak, eta kideek kolokan dituzte espazio bizigarriak, beste behin.

Donostiako txoko batean edo bestean, mugimenduak antolatuta jarraitzen du, EHGAMen, Donostiako Asanblada Transbollomarikan eta bestelako talde feministetan. Ekainaren 28aren harira, zuriketa arrosa salatzen jarraitzen dute ostadar guztien gainetik eta, aurten, Israelgo Estatuarekin egiten den zuriketa salatzea izango dute xede.

Sigla, identitate eta errealitate anitz bere gain hartzen dituen aterki handi bat da LGBTI kolektiboa. Aterkipean, baina, talde bakoitzak du bere jomuga, eta bakoitzak du bere aldarrikapena: Zabalak hezkuntza ikusten du borrokarako giltzarri, eta Mikel Martinen memoria eta lanketa hedatzen jarraitzea da bere nahi eta helburua; Lizarzaburuk, berriz, ez du ezkutatzen egun eskuin muturraren gorakadak eta neoliberalismoak sortzen duen mehatxua, baina, maila txikian, etorkizun libreago bat iragartzen die bollerei. Batera edo bestera, guztiek partekatzen dute helburu bera: ordena patriarkal, neoliberal eta kapitalistari aurre egitea, eta hetero araua lehertzea.

#hemeroteca #lgtbi | 'Operación Triunfo', el mejor ejemplo de cómo la televisión ha visibilizado el colectivo LGTBIQ+ en España

Juanjo y Martín en una interpretación de OT //

'Operación Triunfo', el mejor ejemplo de cómo la televisión ha visibilizado el colectivo LGTBIQ+ en España

Juanjo Bona, Martin Urrutia, Chiara Oliver y Violeta Hódar de la última edición serán los pregoneros del Orgullo de Madrid.
Mike Medianoche | El Español, 2024-06-28
https://www.elespanol.com/bluper/20240628/operacion-triunfo-mejor-ejemplo-television-visibilizado-colectivo-lgtbiq-espana/866163685_0.html 

El pregón del Orgullo LGTBIQ+ de Madrid de este año lo darán cuatro jóvenes artistas que se han puesto en el disparadero en el último curso televisivo. Se trata de Juanjo Bona, Martin Urrutia, Chiara Oliver y Violeta Hódar, concursantes de la última edición de Operación Triunfo, que emitió Prime Video.

Todos ellos, junto a Álvaro Mayo, han visibilizado al colectivo en el talent show que presentó Chenoa, y se han convertido en referentes para muchas personas jóvenes, y quizá no tan jóvenes, para vivir su vida y expresarse tal y como deseen. Sin dobles sentidos, ni vergüenza, ni temor, tomándose cada uno su tiempo, eso sí, para quitarse la pátina de pudor que podría suponer enseñarle al mundo tal cual eres en una academia llena de cámaras.

Esto no es nada nuevo en especial. Ya en 2018, los pregoneros del Orgullo madrileño también salieron de ‘Operación Triunfo’. En aquel entonces, los elegidos fueron Marina y Agoney, además de Javier Calvo y Javier Ambrossi, Los Javis, sus profesores dentro de la Academia. En aquella edición también hubo más concursantes LGTBIQ+, como Ricky Merino, o Raoul, pero la forma en la que todos se han expresado dentro de la academia con respecto a este año fue diferente.

Y es que la propia historia de ‘Operación Triunfo’ sirve para analizar cómo la sociedad en España ha cambiado en los últimos 25 años. En las primeras ediciones de OT nadie se salía de lo heteronormativo. O, al menos, en apariencia, porque haber concursantes LGTBIQ+ los había, solo que no se pronunciaban alto y claro sobre su orientación.

Con los años conocimos historias de cantantes que tuvieron pareja femenina, se casaron y luego con los años se enamoraron de un hombre. De otros ha habido rumores, como aquel que aseguraba que Juan Camús se enamoró (o estuvo) con un profesor del concurso. Y de otros ni siquiera se ha hablado nunca de con quién están o dejan de estar.

Y es que así ha sido este país. La orientación y la identidad de género había que callarla y reprimirla. El discurso manido de “a nadie le interesa con quién te acuestas”, pero luego bien que triunfan los programas de corazón que destapan líos de cama. Porque solo no es interesante si eres del colectivo, de lo contrario, lo puedes gritar a los cuatro vientos, y te instan a hacerlo.

En las entrevistas se hacen preguntas comprometidas, y se araña en el pasado para saber quién tuvo un idilio con quién. Porque entre personas heterosexuales sí interesa. Un fenómeno del que no se escapa, por supuesto, ‘Operación Triunfo’, del que han corrido ríos de tintas de idilios pretéritos. “Nos liamos todos con todos antes de entrar a currar en la academia”, llegarían a decir los miembros de Fórmula Abierta en cierta ocasión, sobre la primera edición del talent show.
Israel rompió moldes en ‘OT 3’

El primer valiente en hablar de su condición en ‘Operación Triunfo’ fue Israel, en la tercera temporada. Comenzó el concurso ya fuera del armario y con el apoyo de su novio, con el que entonces no podía casarse porque en España el matrimonio entre personas del mismo sexo no era legal en aquel 2003.

A él le siguió José Antonio, de la edición 2006, pero éste no habló de su sexualidad dentro de la academia, sino en ‘¿Dónde estás, corazón?’. Aunque los colaboradores le preguntaron con ahínco si había más homosexuales en el talent show -porque había rumores por los foros de internet-, él no soltó prenda, con mucha discreción. Él habló de sí mismo, y de nadie más.

Tras él sí entrarían otros concursantes fuera del armario, como Tania G (que se presentó a los castings con su novia), Chipper (que al ser extranjero se casó con su novio para poder entrar en el concurso), y Ramil, quien también entró a concursar con el anillo de casado. Luego vendría la edición de 2017, la de Agoney y compañía. Y se visibilizó la homosexualidad, la bisexualidad, e incluso la transexualidad, con la historia de Marina y su novio Bastian, hasta llegar a la temporada de este año.

La importancia de ser referentes
A esta lista de nombres se pueden sumar muchos más. Solo hay que darse una vuelta por las redes sociales de algunos concursantes de la historia del formato para ver cómo tienen pareja de su mismo sexo, lucen con orgullo la bandera arcoíris en cualquier mes del año y no solo en junio.

Y es que ‘OT’ ha sido una plataforma para que muchas personas, concursantes y espectadores, vivan su vida como desean, sin caretas. Recordemos cómo durante la gira de ‘OT’ 2017, al ver a Agoney y Raoul besarse tras el tema ‘Con las manos vacías’, muchísimos jóvenes tuvieron el arrojo para contar a sus familiares o amigos que eran homosexuales o bisexuales.

Además, sus artistas demuestran por qué es necesario ser visibles. Sin ir más lejos, hace solo unos días, Agoney subió un vídeo a sus redes sociales mostrando cómo durante un concierto en su tierra le gritaban “maricón”. “Les animo a que si alguna vez les sucede algo así denuncien y alcen la voz”, aconsejó el artista.

#hemeroteca #lgtbi #28j | Gipuzkoa saca hoy su orgullo a las calles

Bingo drag, celebrado ayer en Irun //

Gipuzkoa saca hoy su orgullo a las calles

El Ararteko advierte del aumento de «violencia, acoso e intimidación» hacia el colectivo LGTBI, que celebra hoy su día internacional «frente a los discursos de odio»
A. Ansa | El Diario Vasco, 2024-06-28 [MyNews]
https://www.diariovasco.com/gipuzkoa/gipuzkoa-saca-hoy-orgullo-calles-20240628002436-nt.html

Han pasado 55 años desde los sucesos de Stonewall en Nueva York. En aquel contexto, lesbianas, gays, bisexuales, personas trans y travestis se rebelaron frente al acoso y chantaje continuos a los que les sometía la policía. Esa fecha marcó un antes y un después en la lucha de las personas LGTBI+, que hoy celebran su día internacional «frente a los discursos de odio» que imperan últimamente en la sociedad. Gipuzkoa no será menos y sacara hoy también su orgullo a las calles en un momento en el que el Ararteko, el Defensor del Pueblo Vasco, ha advertido del aumento de «violencia, acoso e intimidación» que sufren estas personas.

Los primeros actos conmemorativos en el territorio comenzaron ayer por la tarde. Irun adelantó un día el Orgullo con una batucada feminista que comenzó en el Ensanche y continuó con una marcha en dirección a la plaza Urdanibia que finalizó a media noche con la lectura de un manifiesto. «Es una fecha para celebrar la diversidad, pero sobre todo es una jornada para reivindicar los derechos y las libertades de las personas LGTBIAQ+, con el fin de erradicar todo tipo de actos y actitudes LGTBI-fóbicas y seguir construyendo sociedades más tolerantes, diversas y respetuosas con todas las personas», reivindicaron desde la asociación Txingudiko Elkarte Feminista.

El grueso de actos se desarrollará durante el día de hoy en diferentes localidades de Gipuzkoa, con Donostia como punto álgido. Una manifestación recorrerá las calles del Centro de la capital guipuzcoana para visibilizar la realidad de este colectivo y reclamar los derechos fundamentales a la dignidad, a la igualdad y al libre desarrollo de la sexo-afectividad para el colectivo LGTBIQ+, así como el fin de toda discriminación legal y social por razón de la orientación sexual o de la identidad transexual. La cita está abierta a toda la ciudadanía y dará comienzo a las 19.00 horas desde la esquina del Boulevard con la calle Hernani, junto a Alderdi Eder.

No será la única. Otros municipios del territorio también se sumarán a este día con sendas manifestaciones de apoyo a este colectivo. Será el caso, por citar algunas, de Eibar, donde a partir de las 13.00 horas hay convocada una concentración en la plaza Unzaga, Azkoitia, donde la cita será a las 18.00 horas frente al Ayuntamiento, o Soraluze, donde el acto principal dará comienzo a las 19.00 horas en Plaza Berria.

«Indeseada polarización»
En ese sentido, el Ararteko ha alertado de un aumento de «violencia, acoso e intimidación» hacia el colectivo LGTBI, especialmente hacia las personas más jóvenes. «Una indeseada polarización en ciertos sectores sociales parece estar entorpeciendo que los avances legales en este ámbito se traduzcan en verdaderos avances sociales», asegura el Defensor del Pueblo Vasco haciendo alusión a la percepción de más de 100.000 personas del colectivo recogida en una encuesta de la Agencia Europea de Derechos Fundamentales (FRA).

Según este informe, los avances en materia de garantía y protección de los derechos de estas personas «parecen ser lentos, pero son graduales». Es por ello que «más de la mitad de las personas LGTBI+ manifiesta abiertamente su orientación sexual, identidad de género y características sexuales». No obstante, añade, «la mayoría de ellas sigue evitando ir de la mano con su pareja por la calle por miedo».

  • Principales actos
  • Donostia. Manifestación a las 19.00 desde el Boulevard.
  • Eibar. Izada de bandera, lectura de manifiesto y concentración a las 13.00 horas en la plaza Unzaga.
  • Azkoitia. Concentración a las 18.00 horas frente al Ayuntamiento.
  • Soraluze. Manifestación a las 19.00 horas en Plaza Berria. nas», reivindicaron desde la asociación Txingudiko Elkarte Feminista.

#hemeroteka #postporno | Elena/Urko: «Postpornoak aliantzak sortu ditu disidenteen artean»

Elena - Urko //

Elena/Urko · Aktibista transfeminista eta postpornoa, eta hezitzaile sexuala: «Postpornoak aliantzak sortu ditu disidenteen artean»

Irundik martxa egin zuen Urkok duela 30 urte. Hasieran, ikasketengatik, eta ondoren, identitateari lotutako bilaketa bete-betean. Post Op kolektibko kidea da, eta gaur egun, gorputz disidenteak ahalduntzen eta akonpainatzen egiten du lan.
Alaine Aranburu Etxegoien | Bidasoko Hitza, 2024-06-28
https://bidasoa.hitza.eus/2024/06/28/postpornoak-aliantzak-sortu-ditu-disidenteen-artean/

Elena/Urko aktibista transfeminista eta postporno irundarra da. Hogei urte daramatza Bartzelonan bizitzen, eta, egun, sexualitatearen, ahalduntzearen eta gorputz disidenteen irudikapenaren bueltan egiten du lan. Iaz, Lumak Haize elkartearen sorrerarekin batera, Irungo Mosku auzoan izan zen, eta adierazpen askatasunean eboluzioa nabaritu du.

Noiz hasi zenuen aktibismo postpornoaren bidea?
Bilaketa batekin hasi zen bidea. Irundik martxa egin nuen zerbaiten bila, zer zen ere ez nekien zerbaiten bila, baina argi nuen momentu horretan ezinezkoa zitzaidala hori topatzea bizi nintzen tokian.

Nire bila nenbilela, eta ni izan nintekeen testuinguru batean nengoela, Arte Ederretako unibertsitate ikasketak hasi nituen. Pontevedran (Galizia) eta Valentzian (Herrialde Katalanak) irakasle talde indartsu bat izan nuen, praktika artistikoen bidez feminismoarekin eta ‘queer’ pentsamenduarekin konektarazi ninduena. Hazi hori urte horietan joan zen hazten, eta 2003an Bartzelonara ailegatu nintzenean lehen aldiz sentitu nuen nire tokia topatu nuela, azkenean. Ekitaldi ‘queer’ eta transmarikabolloen irakite momentu bete-betean iritsi nintzen. Museoetatik hasi, erakundeetatik igaro, eta espazio okupatuetako akanpada edo jardunaldietara arte.

Testuinguru horretan egin zen Maratoi Postpornoa Bartzelonako Macban, eta Paul B. Preciado izan zen antolatzailea. Era horretan, izena jarri zion hainbat kezkari, eta gure gorputza eta gure sexualitatea ulertzeko moduei. Galdera horiek espazio publikora eramateko beharra sentitu genuen. Nagusi zen pornoari begirada kritikoa ematen genion, eta, ondoren, beste pornografia mota bat proposatzen genuen, genero-binarismotik ez ezik trans espazio edo ‘ciborg’ delakotik ere ateratzen ziren pertsonaiak, gure gorputz multiprotesikoen bidez praktikak zabalduz. Performancearekin hasi ginen lanean, batez ere bideo sorkuntzarekin eta gorputz tailerrekin jarraitzeko.

Gaur egun lanean segitzen dut sexualitatearen bueltan, baina modu formalago batean. Haurrei, nerabeei eta helduei hezkuntza sexual eskolak ematen dizkiet, eta pertsonak elkarren artean topatzeko espazioak sortzen ditut. Gorputzari buruzko tailerrak egiten ditut, adibidez, BDSM. Gorputz eta identitate disidenteen arteko topaketak ere antolatzen ditut.

Post Op kolektiboko kidea zara, eta lehenbizikoak izan zineten praktika pornografiko disidenteak lantzen. Hastapenak nola izan ziren?
Post Op Maratoi Postpornoaren ondorengo orgia batean sortu zen. Subidoi momentu batean izan zen. Garai hartan uste genuen oso beharrezkoa zela gure diskurtsoa iristea ordura arte iristen ez zen lekuetara. Gure diskurtsoak kuestionatu egiten ditu sexua, generoa eta sexualitatea ulertzeko modu zurrunak. Etxe sozial okupatuetara edota museo bateko hitzaldi batera sartuko ez den publikoarengana iritsi nahi genuen. Horregatik, espazio publikoa bereganatzen hasi ginen perfomancearen bidez. Ilusio asko geneuzkan, eta inozentzia pixka bat ere bai. Agian, kanpotik, ziberpunk-ak ginela zirudien, elkarrekin txortan eta bazterrak nahasten zebilen jendea, baina atzetik diskurtso asko zegoen. Asko sinisten genuen egiten genuenean. Geroago, hori guztia gorputzen tailerretara eraman genuen, eta niretzat atsegingarriagoa izan zen dena, jendearen bizitzetan suertatzen ziren aldaketak begien bistakoak zirelako. Tailer horietan denek sentitzen genuen aurreko eta ondorengo bat bizi izana.

Inozenteak zineten, zergatik?
Mundua aldatuko genuela uste nuen. Niretzat hain esanguratsua zen… Nire identitatea, nire genero espresioa, edo nire praktika sexualak esperimentatzen eta kuestionatzen ari nintzen. Orain, mikro-politiken alde egiten dut gehiago, eta gertu dudana aldatzearen alde nabil. Nire eta jendearen bizitzak bizigarriagoak egitearekin nahikoa dut.

Zergatik da garrantzitsua postpornoa aldarrikatzea?
Niretzat postpornoa feminismo batzuen eta disidentzia sexualari lotutako pertsona batzuetatik sortutako erreakzio bat da. 2000. urteen bueltan topatzen genuen pornoa komertziala zen, oso normatiboa, eta sexu eta generoari lotutako estereotipoak iraunarazten zituena. Aldi berean, gorputz normalaren parametroak betikotzen zituen pornoa zen. Gorputz batzuk desiragarri gisa ikusten ziren, eta beste batzuk ikusezin bilakatzen ziren, edo albo batera zeuden gorputzak ziren. Sexu praktiketan, gainera, kanpo geratzen ziren gorputz eta praktika asko. Pornoak egi bakar bat eraikitzen zuen, eta sexua hori bakarrik dela sinetsarazten zuen. Adibidez, emakume transak ageri ziren pelikula pornoak bazeuden, baina oso gutxitan ziren aktore horiek produkzioaren parte, eta ez zuten lehen pertsonan erabakitzen zer erakutsi nahi zuten eta zer ez. Dibertsitate funtzionala dutenak ere ikusten ziren, baina porno ‘friki’ edo arraro bezala irakurtzen zen. Diru asko mugitzen duen industria bat da pornoa, eta ez diet zentzurik ikusten debekatzen duten politikei. Orduan, pornoari heltzea erabaki genuen, gure egitea bestelako porno bat sortzeko. Porno hori ikusezin bezala tratatu gaituztenengandik lehen pertsonan sortutakoa izatea nahi genuen, ‘marimatxoak’, ez bitarrak, transak, pertsona lodiak… Gure gorputzak eta gure praktikak desiragarri, eder eta erakargarri moduan erakusten hasi ginen.

Niretzat horrelako pornoa sortzea oso garrantzitsua da gure gorputzei eta gure praktikei buruz hitz egingo duten erreferenteak topatzeko. Bestela, zure gorputza ez dela desiragarria barneratuko duzu, ezin dela sexualizatu, eta sexua ukitzen ez zaituen zerbait bezala ulertuko duzu. Adibidez, nire ustez, lanik indartsuenak dibertsitate funtzionala duten pertsonen artean postpornoak ahalbidetzen dituen aliantzak dira.

Postpornoak aliantzak sortzen ditu gorputz disidenteen artean, pertsona intersexualen, bolleren edota dibertsitate funtzionala dutenen artean. Komunean dugu gure gorputzak ordezkatuta ez ikustea, edota arrarotasunetik interpretatu izana. Gorputz horiek hasi ziren kontsumitzen porno bat ‘queer’ eta ‘cripp’ aktibistek sortutakoa. Postpornoaren produkzio horietan gorputz disidenteak ez dira problema, eta praktika pornografikoak eta imajinazioa zabaltzeko aukera gisa irakurtzen dira. Gorputz desiragarrien kontzeptua zabaltzen laguntzen duten pornoa sortzen badugu, pornoak ahaldundu egingo ditu disidentzia sexualarentzat eta gorputz disidenteentzat, eta eskemak apurtuko dizkie arauaren pean bizi direnei. Denentzako plazer handiagokoa izango den sexualitatea sustatuko genuke.

Pornora sarbidea lortzea erraza da. Eta postpornora?
Postpornoa, ‘postporno’ etiketarekin porno orrialde nagusitan ez da ageri, baina bai badaudela beste mila etiketa. Postpornoak ezaugarri oso zehatzak ditu. Lehenik, postpornoaren helburua ez da masturbazioa, helburu kritiko eta kuestionatzaileak ditu. Bigarrenik, postpornoa abiatzen da ‘Do It Yourself’-etik, kapitalismoaren aurka. Produkzio postpornoa batez ere Bartzelonan eta Latinoamerikan egiten da, eta egia da produkzio hauetara sarbidea ez dela hain erraza testuinguru honetatik kanpo dagoen norbaitentzat. Baina, queer perspektiba eta perspektiba transfeminista edukiko duen pornoarekin topatzea errazagoa da gaur egun. Gazte bat pornoa bilatzen hasten denean, nagusitasuna duena topatuko du, eta nire ustez, interes gutxien duena da, gutxien emango diona da. Gehiago emango digun pornoa bilatu beharko duguna da, baldintza onekin produzitutako pornoa. Beraz, ordaindu egin beharko dugu pornoagatik. Pornoaren produkzioan dabiltzanentzako lan baldintza onak nahi baditugu, erabaki dezaten aktoreek zein eszena grabatu nahi dituzten eta zeintzuk ez. Baimenean eta desiran oinarritutako pornoa nahi badugu bestelako porno orrialdetara jo beharko dugu, eta ordaindu egin beharko dugu. Sarbidea zailagoa da, baina badago.

Bestalde, badakit alarma moduko bat dagoela gazteek pornora daukaten sarbideari buruz. Arazoa ez da pornoa, kontua da sarbide duten hezkuntza sexual bakarra pornoa dela. Hezkuntza sexuala hezkuntza programetan sartzea beharrezkoa da. Hezkuntzak transbertsalagoa izan behar du gaztetatik. Plazera, mugak jarri behar direla ulertzea, zer nahi duzun eta zer ez ulertzea, eta hori guztiaz hitz egitea.

Duela 30 urte sexiliatu zinen Irundik. Zein jazarpenekin egin zenuen topo?
Gaur egungo garaiekin alderatuta oso ezberdina zen ordukoa. Orduan, gay, lesbiana edo trans izatea, edota finkatutako kuadrilla bat ez edukitzearekin lotutako gauzak oso ezberdinak ziren. Irun hankamotz geratzen zitzaidan, eta banekien hemendik joan behar nuela ni izan ahal izateko. Niretzat Irun ez zen leku LGTBfobiko bat, baina bai sentitzen nuela kanpoan zerbait bilatu behar nuela, hemen ez zegoena. Inoiz ez nuen imajinatzen postpornoa egiten bukatuko nuenik, edota lan egingo nuenik heziketa sexualean eta BDSM praktiketan.

Zer aldatu da Irunen?
Dena aldatu da. Ekainaren 28an manifestazio bat egiten da eta! Iaz, Moskun egin zen manifestazioan izan nintzen, txikia izan zen, baina egin zen. Proposamen oso interesgarriak egiten dituzten bi kolektibo daude edota egon dira Irunen: Lumak Haize eta Su Txikian. Gainera, dragak ere topera dabiltza. Moskuko jaietan ‘drag king’ batzuk ikusi nituen oholtza gainean, eta delirio bat izan zen niretzat. Mosku asko maite izan dudan punkaren habia da, baina testuingurua oso heterosexuala eta maskulinoa zen. Halako batean, iazko Moskuko jaietan, drag hauek ‘mamarratxeoan’ ikusi nituenean hunkitu egin nintzen. Agian, oraingo gazteek ez dute Irundik joateko beharrik, eta Irun bizigarri eta gozagarri den leku bat da gorputz disidenteentzako. Hori da berririk hoberena, eta aldaketa izugarria.

#hemeroteka #lgtbi #ekainak28 | Koloretako txapelek, gorrien lekua hartuko dute harro

Urdanibia plazatik manifestazioa egin zuen iaz Lumak Haizek //

Koloretako txapelek, gorrien lekua hartuko dute harro

Gaurko egun batez, baina iaz egin zuen lehen agerraldia Lumak Haize elkarteak. Aurten ere kalera irtengo dira, eguna txapel koloredunena ere badela aldarri.
Alaine Aranburu Etxegoien | Bidasoko Hitza, 2024-06-28
https://bidasoa.hitza.eus/2024/06/28/irun-lgtbiq-eguna-lumak-haize/

Urtebete pasatu da Lumak Haize Irungo Harrotasun Kritikoa taldea sortu zenetik. 2023ko ekainaren 28an jaio zen, harrotasuna ez dagoela «salgai» aldarrikatzeko eta LGTBI+ pertsonen bizitzak hobetzeko politikak galdegiteko. Gelditzeko etorri zirela ozen esan zuten, eta urtebeteren ondoren balantze mamitsua egiten ari dira Lumak Haizeko kideak. «Zineforumak, ‘perreoak’, Moskuko Jaiak, bisexualitate tailerrak, eta Zipristina Mafiaren podcastak egin ditugu», zerrendatu ditu Mario Hernandezek.

Urte luzetan Kantineren Egunak hartu izan du ekainaren 28ko protagonismo nagusia Irunen, baina, aurten ere hilaren 28a haiena egingo dute, abanikoak astintzen eta gorputz disidenteak karrikak bere egiten izango dira. «Ekainaren 28an ikusiko dugu elkar, eta ez ekainaren 27an edota uztailaren 2an», aldarri du Iker Monterok. Arratsalderako programazioa da gaurko ondu dutena. Martxa batekin hasiko dute harrotasun erakustaldia, 18:30ean. Santiagoko Auzo Elkartetik abiatuko dira Iparralde hiribiderantz. Bertatik Kolon pasealekura iritsiko dira, eta azkenik, Urdanibia plazara jaitsiko dira. «Maitiak, lehenagotik etorri, 18:30ean aterako garelako», zehaztu du Garazi La Fantasyk. Aurten ere koloretako txapelak eramateko eskatu dute.

Moskura iristen direnean manifestuaren irakurketa egingo dute, 19:30ak inguruan. Beste urte batez Stonewallen 1969an hasitako borroka izango dute gogoan eta «genealogia ‘queer’» guztia gogoan izango dutela azaldu du Hernandezek. «Ez ditugu ahaztuko Irundik sexiliatu behar izan dutenak, bizitza libreago bat izateko», zehaztu dute Lumak Haizeko kideek, eta haien elkartea borroka askoren etxe izatea nahi dutela zehaztu dute.

Urte bat hiria margotzen
Erakunde guztiek identitate guztiak aitortzea eta kolektiboaren borroka historikoa aitortzea eskatu dute. Iaz, Irungo Udalak lehen aldiz kaleratu zuen hilaren 28aren bueltako adierazpen instituzionala, eta, aurten, alkate aldaketa egon bada ere, udalak «ohitura txarrekin» segitzen duela deitoratu dute, «pasibotasun politikoarekin». Salatu dute Irungo Udalaren programazioaren barruan koloretako aparraren festa dela harrotasunaren eguneko jarduera nagusi eta bakarra. «Zuriketa arrosarekin itxi nahi dute guk egunero borrokatu behar dugun indarkeria», adierazi dute. Zentzu horretan, pasa den hilaren 18an Irunen izan zen eraso matxista eta transfobikoa gogorarazi eta salatu dute. «Udalak ohar motz baten bidez gaitzetsi ditu gertakariak, eta beste behin, hitzetan geratu da esandakoa», deitoratu dute.

Neurri zehatzak eskatu dituzte LGBTI+ kolektiboko pertsonen eskubideak «bermatzeko». Irunen gertatzen diren LGTBfobia kasuen eta biolentzia estrukturalen diagnostiko konkretu bat egitea nahi dute. Halaber, behatoki bat izateko garaia dela iritzi dute.

Gaurko manifestuaren irakurketa brindis batekin bukatuko dute, badagoelako zer ospatu: urtebete saretzen. Ondoren, Peña kaleko eskaileretan familia argazkia aterako dute, iaz hasitako bideari jarraiki. Iluntzean, musika pintxada trabestia egingo dute Hazia Kultur Elkartean, 22:30etik aurrera.

Txapel gorriekin batera, gainontzeko koloretako txapelak izango dira gaur gaueko argindarra.

  • Gaur (ostirala, hilak 28) arratsaldeko jarduerak
  • Manifestazioa. Santiagoko Auzo Elkartetik irtengo dira 18:30ean. Iparralde hiribidera joko dute, bertatik Kolon pasealekura, eta Moskun bukatuko dute.
  • Manifestuaren irakurketa. Manifestazioaren bukaeran manifestua irakurriko dute. Gutxi gorabehera 19:30ean.
  • Brindisa. Lumak Haizeren urteurrena ospatzeko brindisa, 19:30ean.
  • Familia argazkia. Talde argazkia aterako dute Peña kaleko eskaileretan. Manifestua irakurritakoan izango da.
  • Musika pintxada trabestia. Hazia Kultur Elkartean musika jartzen arituko dira, 22:30ean.

#hemeroteka #lgtbi | Egoitz Arbiol eta Edurne Gallo: "Etorkizuna ez da batere iluna LGTBI jendearentzat"

Egoitz, Hiruki Larroxa taldearen kidea, eta Edurne, Hondarribiko Berdintasun teknikaria //

Egoitz Arbiol eta Edurne Gallo: "Etorkizuna ez da batere iluna LGTBI jendearentzat"

Hilaren 25ean Hiruki Larroxa gizarte ekimeneko kooperatibako kide den Egoitz Arbiolek sexu aniztasunaren gaineko hitzaldia eman zuen, Berdintasun teknikariaren iniziatibaz.
Ane Mendizabal Sarriegi | Bidsasoako Hitza, 2024-06-28
https://bidasoa.hitza.eus/2024/06/28/etorkizuna-ez-da-batere-iluna-lgtbi-jendearentzat/

Hiruki Larroxa transformazio sozialera dedikatzen den gizarte ekimeneko kooperatiba txiki bat da. LGTBIQ+ gaiak, gizontasuna, pedagogia feminista eta fazilitazioa lantzen dituzte, eta horretarako, ikerketak, dinamizazioak eta dokumentazio lanak egiten dituzte, besteak beste. Edurne Gallo, berriz, udaleko lehen Berdintasun teknikaria da. 2024ko apirilean hasi zen jardunean. Ordutik, «ikuspegi transfeminista» izango duen Berdintasunaren diagnostikoaren lanketa abiatu, eta Hiruki Larroxak dinamizatu zuen sexu aniztasunari buruzko hitzaldi-tailerra antolatu du. Hondarribian ez dago LGTBIQ+ pertsonak biltzen dituen kolektiborik, eta udalerrian sareak ehuntzen hasteko prozesu baten lehenengo urratsa izan da egitasmoa.

Egoitz, nolakoa izan zen sexu aniztasunaren gaineko hitzaldi-tailerra?
Egoitz Arbiol: Gure ideia hirietako LGTBI mugimenduetatik kanpo gertatzen denari buruz hausnartzea izan zen, herrietan gertatzen denari buruz hitz egitea, hain zuzen. Egia da LGTBI jendea, asko eta asko, herrietakoak garela eta askotan hirietara mugitzen garela. Ematen du hiriak panazea bat direla aske bizitzeko, baina gero konturatzen zara hiriek badituztela interesgarriak eta, pertsonalki, asegarriak diren hainbat dinamika, baina era berean, kaltegarriak direnak.

Hortaz, herrietan geratzen garenon aldetik zer egin dezakegun, hau guztia nola bizi dugun, zer kritikatu dezakegun, zer ez, zer sare izan ditzakegun... Horretaz guztiaz aritzeko lanketa izan da.

Nola banatu zenuten saioa?
Arbiol: Lehenik egiturazko indarkeriaz eta indarkeria mota espezifikoez hitz egin genuen: LGTBIfobiaz eta homofobiaz. Gero, exilioaz eta armairuaz, eta ondoren, pentsatzera jarri ginen, Hondarribiko eta Bidasoko LGTBI pertsonen proposamenak eta hausnarketak ezagutzeko.

Edurne, zergatik proposatu zenien Hondarribian hitzaldi-tailer bat ematea?
Edurne Gallo: Eskaria egin nien, beren jakituria, lanketa eta eskarmentua hona ekarri nahi nituelako. LGTBIfobiaren kontrako eguna —maiatzak 17— eta LGTBI Kolektiboaren Eguna —gaur da— ziren aitzakia. Egun horien artean herrian zerbait piztea nahi genuen.

Beren proposamenarekin ulertu nahi genuen Hondarribian LGTBI kolektiboko banakakoak dauden arren, zergatik ez dagoen kolektibo bat. Norbaitekin hitz egin nahi badut honetaz, herrian, ez dakit nora jo. Esan nahi dut: emakume edo talde feministekin hitz egin nahiko banu Emekirekin edo Irakurketa Talde Feministarekin egingo nuke. Baina hemen zein da zilegitasuna duen kolektiboa? Ez dago, edo nik behintzat ez dut ezagutzen. Esanguratsua da hori. Horregatik esaten da sexilioa gertatu dela. Agian ez da kolektiborik sortu herritik kanpo joan behar izan dutelako beren armairuetatik ateratzera. Horregatik, zertan ez hori herrira ekarri, errekuperatu eta ikusi nola artikulatu daitekeen.

Hitzaldi-tailerra eskaini zenuten. Formatu hori eraginkorra al da?
Arbiol: Argi daukat tailerrak hitzaldiak baino askoz ere eraginkorragoak direla. Informazioa helarazi eta jendeak hartu egiten du, baina informazio hori ez baduzu konfrontatzen, ez baduzu uzten parte hartzailea egiten… Jendea bere argazki propioarekin identifikatzen da, baina ez dauka konpartitzeko aukerarik. Eta honetan guztian garrantzi handia dute bizipenek. Teoriaz hitz egiten dugu, baina lurrera jaitsi behar dugu ere. Hondarribian aniztasuna nola bizi den eta zer gauza gertatu diren ezagutu behar da. Ez bakarrik ezagutzeko zein indarkeria mota bizi izan diren, baizik eta jakiteko zer biziraupen estrategia garatu diren.

Hernanin ikerketa bat egin genuenean honakoa ikusi genuen: beti gabiltza esaten LGTBIfobia dagoela, baina egon dira sareak ni jaio baino 30 urte lehenenago, Hernanin bertan, ezagutzen ez nituenak. Eta hori ezagutzen da jendeak hitz egiteko aukera daukanean. Saretxoak ere hor hasten dira sortzen. Talde izaera duen zerbaitek babesa ematen dizu, eta herria bizigarriago bihurtzen dizu. Horregatik egiten ditugu tailerrak, jendeak parte hartu, hitz egin, pentsatu eta aipatu dezan nola egin daitekeen aurre, adibidez, arratsalde batean komentario homofoboren bat gertatzen bada. Oso sortzailea izan daiteke jendea. Badago joera bat, ez dakit nork sustatuta, hedabideek agian, dramatismora jotzeko, eta poz asko dago ere. Horri leku bat egin behar zaio tailerretan.

Aldi berean, teoriatik errealitatera jaisteko pausu hori ematea garrantzitsua da, ezta?
Arbiol: Noski. LGTBI eta sexu disidenteen kolektiboari asko gustatzen zaigu hausnartzea eta pentsatzea, baina uste dut beharrezkoa dela guztia lurreratzea. Zer egin dezakegu gaur-gaurkoz? Nondik hasi gaitezke? Ez dute zertan izan behar izugarrizko dinamika utopikoak: geratuko gara afari bat egiteko? Hasiko dugu irakurketa ziklo bat? Edo eraso bat gertatzen bada, egingo dugu elkarretaratze bat? Hori guztia nola lurreratu jakitea garrantzitsua da.

Udalak nola lagundu dezake?
Gallo: Hitzaldi-tailerra lehenengo aitzakia izan da, gerora bidea egin nahi dugu. Horretaz ari ginen hizketan hain justu. Ikusten afera bera nola bideratu, eta udal politiketan nola eragin. Zer esan nahi du horrek? Zeharlerroan ere hori lantzea, eta eragileen artikulazioa bideratzea. Eragile horiei udal politiketan espazioa eman eta baliabideak bideratu behar ditugu. Aldi berean, Berdintasun diagnostikoa egiten ari gara, eta gure lanketa transfeminista izango da. Gai hauek sartuta behar dute egon, eta egongo dira. Hala ikusiko dugu zer beste behar, hutsune, erronka edo indargune dauden gaiari heltzeko.

Aipatu duzu azken urteetan LGTBI fobia areagotu dela. Nola ikusten duzu egun gizartea?
Arbiol: Gaur goizean [Elkarrizketa hilaren 25ean egin zen] formazio batean egon gara, Z belaunaldiaren ingurukoa. Egun, izugarrizko harrabotsa anti-feminista bizi dugunaren sentsazioari buruz aritu gara. Hau da, egoera zail edo oso biolento batean bizi garela dirudiela. Datuek, ordea, bestela diote. Diote belaunaldi prestatuena, anitzena, aniztasun gehien barnebiltzen duena eta feminismoari dagokionez jakintsuena dela. Are, gizontasuna ere beste era batekoa dela diote. Noski, badago anti-feminismo antolatu bat. Sare sozial eta digitaletan ikusten da hori, adibidez. Baina aurrean gazte oso indartsu eta antolatuak dauzkate.

LGTBIfobiari dagokionez, datuek gora egin dute Eusko Jaurlaritzak dituen datuen arabera. Erasoen salaketek, adibidez, gora egin dute. Baina ez dira soilik kontzientziazio maila altuagoa delako igo, erasoen gorakada bat ematen ari delako ere bai. Erasoak ultraeskuinaren bidez zilegi bihurtu dira, besteak beste, LGTBI jendea anti-naturala dela uste dutelako. Eta bai, hori oso larria da. Baina uste dut jendartea ez dela batere inozoa eta ez duela hori babestuko. Gertatzen ari da, baina erantzuna ematen ari zaio. Ez datoz garai ilunak, kontrakoa baizik.

Zergatik diozu hori?
Arbiol: Borrokaren oso momentu klabean gaudela uste dudalako. Beldurra egon daiteke, faxistak hemen daudenaren sentsazioa. Matxista oso erradikalizatu batzuk ere badaude, baina ez ahaztu ‘batzuk’ hori. Hemen daude eta indarra dute, baina uste dut aniztasunaren aldeko borrokan dagoen jendeak indar asko duela ere eta mugimendu feministarekin, adibidez, ikusi da hori. Orduan, bai, gertatzen ari da, baina geldituko ditugu.